Je bent net afgestudeerd aan de universiteit, het hbo of een mbo en bent werkloos, het is voor veel jongeren de harde realiteit anno 2018. Maar je hebt wel geld nodig om in je levensonderhoud te kunnen voorzien…En nu? In dit artikel bespreken wij 5 problemen en 1 oplossing ?
hbo afgestudeerd en geen werk 1:
We studeren voor jobs die verdwijnen
Ruim 100.000 Vlaamse studenten die de komende jaren afstuderen, zullen achteraf niet aan de bak komen met hun diploma. De jobs waar zij voor studeren, worden in grote mate geautomatiseerd.
Share 103.525 studenten in Vlaanderen zouden studeren voor een diploma dat ze niet kunnen verzilveren
Maandag starten zo’n 120.000 hogeschoolstudenten aan het nieuwe schooljaar, de week nadien volgen evenveel universitairen. Met veel goede moed om een diploma te halen, maar volgens een nieuwe studie zal dat een groot deel van hen niet ver brengen op de arbeidsmarkt.
Adviesbureau Deloitte voorspelt dat de impact van de robotisering en automatisering in tal van sectoren de komende jaren enorm zal zijn. Het onderwijssysteem is daar volgens experts niet op voorzien en leidt nu veel jongeren op voor banen die binnen afzienbare tijd worden ingenomen door robots of computers.
Deloitte rekende uit dat in Nederland nu al 300.000 studenten hun broek aan het verslijten zijn. “42 procent van onze middelbare beroepsleerlingen, 19 procent van de hogeschoolstudenten en 10 procent van de universitairen worden opgeleid voor een baan die binnen 20 jaar wellicht verdwenen zal zijn“, klinkt het bij Deloitte.
In Vlaanderen zou het gaan om 103.525 diploma’s die niet verzilverd kunnen worden. “Het blijft een schatting, maar wat automatisering en digitalisering betreft, zijn er amper verschillen tussen Vlaanderen en Nederland. Het gaat om heel uiteenlopende sectoren. In het hoger onderwijs hebben we het bijvoorbeeld over economie, geschoolde landbouw, journalistiek en de vrijetijdssector. In het middelbaar hebben de commerciële, zorg- en technische richtingen dan weer weinig toekomst.”
hbo afgestudeerd en geen werk 2:
Een studie kiezen die je klaarstoomt voor een carrière voor de rest van je leven, is verleden tijd. De arbeidsmarkt verandert razendsnel door technologische ontwikkelingen, waardoor banen verdwijnen of veranderen.
Inmiddels raakt de technologische ontwikkeling niet alleen maar banen van laagopgeleide werknemers, maar ook die van middelbaar- en hogeropgeleiden. Wie de veranderingen wil bijbenen, moet zich zijn hele werkzame leven bij- en omscholen, zeggen wetenschappers en de overheid.
Je moet regelmatig – zo niet continu – aan je vaardigheden werken om je carrière toekomstbestendig te maken.”
Neel Mistry
Bij het bedrijf General Assembly in Londen zijn ze zich daar van bewust. Er worden trainingen gegeven van tien weken in design, marketing en technologie, zoals programmeren of data-analyses.
Het zijn vooral midden- en hogeropgeleiden die zich melden als student, zoals Neel Mistry. “Er is een vaardigheidskloof. Ik kom uit de hoek van de business development. Maar als je voor een grote bank werkt, moet je digitaal vaardig zijn.”
“Een carrière van tien, vijftien jaar is niet meer van deze tijd. Er zijn meerdere factoren die een rol spelen in de digitale economie. Daarom moet je regelmatig – zo niet continu – aan je vaardigheden werken. Zo maak je je carrière toekomstbestendig.”
We staan voor een uitdaging met zijn allen.
Piet Heerkens, directeur
Een leven lang leren vraagt niet alleen meer van werknemers, maar ook van werkgevers. Piet Heerkens, directeur van een wasserij in Helmond, vindt het belangrijk dat zijn werknemers goed zijn voorbereid op de toekomst.
Nadat hij een documentaire zag over automatisering en robotisering kwam hij in actie. “Dat was een eyeopener, want we staan voor een uitdaging met zijn allen. We hebben vervolgens met alle werknemers gekeken welke taken in de toekomst gaan vervallen en wat we zouden kunnen toevoegen om waarde te creëren.”
Twintig van de tweehonderd medewerkers van de wasserij concludeerden dat hun werk in de toekomst verdwijnt. “Op dit moment zie je heel duidelijk dat ook administratieve functies in de toekomst grotendeels komen te vervallen door verdergaande automatisering.”
Jos Lenssen (59) stond niet te juichen toen hij hoorde dat zijn baan wellicht verdwijnt. “Maar we kregen ook meteen te horen dat die werkplekken op een andere manier ingevuld gaan worden binnen het bedrijf.” Hij kon op kosten van de baas cursussen gaan volgen en is inmiddels omgeschoold tot communicatiemedewerker.
In Nederland zal naar schatting tien tot veertig procent van de banen verdwijnen door automatisering of robotisering. Het Sociaal en Cultureel Planbureau waarschuwde eerder dat te weinig werkenden zich laten bij- of omscholen. Vooral oudere en laagopgeleide werknemers lopen risico werkloos te worden.
Na behalen van het diploma wacht de werkloosheid
Het behalen van een bachelor, master of ander diploma van een beroepsopleiding in het MBO is natuurlijk een mooie gebeurtenis. Maar het is ook een grote omslag, van de universiteit, HBO of MBO de arbeidsmarkt op en op zoek naar werk. In tijden van crisis is dat niet altijd makkelijk, zeker niet wanneer je een opleiding hebt gevolgd als communicatie adviseur, natuurkundige of vertaler. Wat meer kans heb je wanneer je bent opgeleid tot verpleegkundige, ICT-er of technicus met een gewilde specialisatie. Maar wat doe je wanneer je geen werk kunt vinden en de kosten van de huur en dagelijkse boodschappen hoger en hoger oplopen? Steeds meer werkloze jongeren gaan op zoek naar de mogelijkheden om een uitkering aan te vragen.
hbo afgestudeerd en geen werk 3:
Leven lang ontwikkelen
Het kabinet wil een doorbraak realiseren op het gebied van een leven lang ontwikkelen (LLO). Zij wil daarmee een positieve en sterke leercultuur tot stand brengen. De eigen regie van mensen op hun loopbaan en hun leven wordt gestimuleerd, zodat ze zich kunnen blijven ontwikkelen en hun eigen keuzes kunnen maken. Hierdoor worden mensen vitaal, flexibel en duurzaam inzetbaar op de arbeidsmarkt. Het voorkomt dat mensen vastlopen in hun loopbaan of werkloos raken. Daarnaast draagt een leven lang ontwikkelen bij aan een soepel functionerende arbeidsmarkt. Het kabinet wil daarom van ‘repareren’ naar ‘vooruitkijken’: mensen moeten niet pas een opleiding gaan volgen bij werkloosheid of dreigend baanverlies, maar moeten leren en ontwikkelen zien als vanzelfsprekende onderdelen van hun werk en hun leven.
Activiteiten en ambities
Om te komen tot een sterke leercultuur gaat het kabinet een aantal dingen doen:
- Eigen regie stimuleren
- LLO stimuleren in het midden- en kleinbedrijf (mkb)
- De ondersteuning van werkenden en werkgevers bij LLO verbeteren
- Het scholingsaanbod voor volwassenen flexibel maken
- Afspraken maken met sociale partners
Het kabinet kan de doelstellingen van een leven lang ontwikkelen alleen halen als het daarbij vele jaren kan samenwerken met sociale partners, opleidings- en ontwikkelfondsen, onderwijsinstellingen, uitvoeringsorganisaties en alle andere betrokkenen. [BD1]
Jaarplanning commissie OCW
Het thema leven lang leren / ontwikkelen is één van de thema’s op de jaarplanning 2018 van de commissie Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (in samenwerking met commissie SZW). Het beleid gericht op ‘leven lang ontwikkelen’ stimuleert volwassenen om zich te blijven ontwikkelen. Dat is nodig om volwaardig te kunnen blijven deelnemen aan de maatschappij en ook om een baan te krijgen of aan het werk te blijven op de snel veranderende arbeidsmarkt.
hbo afgestudeerd en geen werk 4:
Omscholen naar ICT in 6 maanden
MR-Data.nl leidt hoogopgeleiden versneld op tot software engineer / data scientist .
Omscholen naar ict in 6 maanden is mogelijk bij Mr Data
Terwijl de werkloosheid in Nederland nog steeds fors is, kampt de IT-sector met een tekort. Volgens het UVW zijn vacatures van BI specialisten en big data scientist moeilijk vervulbaar. Daar moest iets aan gedaan worden, dacht Mondy Holten oprichter van Mr Data University Amsterdam. Dit omscholingtraject is voor academici die graag als ICT’er aan de slag willen. In zes maanden tijd kunnen ze al als software engineer aan de slag. Voorwaarden voor omscholen naar ICT: voldoende intelligentie, volledige beschikbaarheid en een goede intrinsieke motivatie.
Vragen over omscholen naar ict? Bezoek onze website MR-data.nl
Bij Mr-data is het mogelijk iedere maand te starten met het omscholingstraject inmiddels zijn eerste cursisten gestart en zitten in de schoolbanken. SAP Consultant / Software engineer en docent Mondy Holten vertelt waarom omscholen naar ICT zo belangrijk is, hoe het project werkt en wie ervoor in aanmerking komen.
Hoe noodzakelijk was het om dit omscholingsproject op te zetten?
“Vrij noodzakelijk. Jaarlijks staan er 12.000 IT-vacatures open, terwijl er maar zo’n 5.000 nieuwe ICT’ers afstuderen. Dat zorgt al jaren voor een flink tekort. En met alle ontwikkelingen op het gebied van Big Data en Business Intelligence zal de vraag alleen maar verder toenemen. Daar komt nog bij dat er steeds meer geoutsourcet werk terug naar Nederland komt, omdat de kosten niet meer opwegen tegen de baten en de wijze van softwareontwikkeling op een andere wijze wordt gedaan. Het verschil in vraag en aanbod zal dus eerder toenemen dan afnemen de komende jaren.”
Hoe ziet jullie omscholingstraject eruit?
“Bij MR-Data.nl leiden we op tot Data specialist. Je krijg eerst vijf maanden intensief les in programmeren en als je dat semester goed afrondt, krijg je een arbeidscontract van minimaal zes maanden bij XADAT.NL en dat ook een groot deel van jouw opleidingskosten voor zijn rekening neemt. Tijdens dat half jaar werk je vier dagen bij het bedrijf en zit je nog één in de studie banken bij MR-data.nl. Na die 6 maanden ben je afgestudeerd en kun je bij het bedrijf blijven of elders als software engineer aan de slag.”
Is 6 maanden genoeg om dit vak te leren?
“Wij vinden van wel. Uiteraard ben je dan nog geen senior software engineer, maar je hebt wel de belangrijkste basis gelegd. Je kunt werken met SAP Business Objects en ander Business Intelligence Tools en je kent de moderne IT project management technieken, zoals bijvoorbeeld Agile Scrum. Je kunt echt volwaardig meedraaien in een team.”
In welke taal leren jullie programmeren?
“Wij leren programmeren in SQL, omdat dat een van de lastigere talen is om te leren. Als je dat onder de knie hebt, is het eenvoudiger om over te stappen naar bijvoorbeeld .Net. Die vertaling is niet zo moeilijk te maken, omdat alle concepten in de basis hetzelfde zijn. De woorden zijn vergelijkbaar, alleen de structuur of de syntax is net even anders.”
Kan iedereen zich zomaar omscholen naar ICT’er?
“Je moet wel al een afgeronde Havo / wo-studie hebben gedaan om in aanmerking te komen voor dit traject. Dat is de minimale instapvoorwaarde. Daarbovenop testen we deelnemers op intelligentie, persoonlijke vaardigheden en intrinsieke motivatie. We willen namelijk wel dat iemand ook echt graag in de ICT wil werken en niet alleen omdat hij of zij nu geen werk heeft of rondkomt met een kleine baan. Er valt dus nog best een hoop af tijdens de aanmeldingsprocedure. Maar we moeten streng zijn, want bedrijven en de overheid investeren wel veel geld in deze cursisten.”
Hoe moet ik die vergoeding zien?
“Een bedrijf dat zich verbindt aan een cursist – dat gaat via een soort speeddatesessie en een sollicitatieprocedure bij het student – betaalt ongeveer de helft van de opleidingskosten, afhankelijk van zijn achtergrond en ervaring: 5000 euro. De andere 5000 euro wordt door het ministerie van SZW betaald. Voor student lijkt het misschien veel geld, maar ze krijgen er wel een nieuwe skills en beter toekomst, stil staan is achter uit gaan. Vergelijk dat maar eens met de kosten voor werving en selectie van deze schaarse doelgroep die vaak veel hoger zijn. Ze betalen sowieso alleen als de cursist zijn eerste semester met goed gevolg aflegt.”
Moet je technisch zijn om te starten?
“Nee, dat hoeft niet. Je moet natuurlijk wel affiniteit hebben met computers. Anders moet je je afvragen of je überhaupt wel in zo’n vakgebied wilt werken. Daarnaast moet je ook wel logisch kunnen denken. Maar daar testen we vooraf ook op.”
Uit welke studierichting komen de mensen die nu meedoen?
“Van alles. Van geschiedenis en archeologie tot econometrie, business studies, communicatie, multimediadesign en celbiologie.”
En wat is hun achtergrond qua carrière?
“Ook dat verschilt. Er zijn mensen die ooit een studie gedaan hebben, maar daar nu geen baan in kunnen vinden. Maar ook pas afgestudeerden, die toch nog een soort kopstudie of een extra specialisatie willen doen. Ook hebben we werknemers die nu wel een baan hebben, maar die onder hun niveau is of te weinig uitdaging biedt.”
Waarom geen 4 jaar HBO opleiding volgen? Wat is het verschil?
“De deelnemers die omscholen naar ICT hebben allemaal al een opleiding afgerond en daar bijvoorbeeld al laten zien dat ze onderzoekend denkvermogen hebben. Dat hoeven ze dus niet meer te leren. Ook andere vakken zoals Nederlands, Engels, wiskunde en bepaalde ICT-vakken hoeven ze niet te doen. De volledige ICT-opleiding is dus zeker een stuk breder, maar met deze verkorte omscholing leer je wel de essentiële zaken om aan de slag te kunnen.”
“En vergeet ook niet dat deze groep heel hard leert in een korte tijd. Ze zitten elke dag acht uur in de schoolbanken, vier maanden lang. Daarna volgt één stagemaand bij de opdrachtgever waar ze zich kunnen verdiepen in de specifieke taal die daar wordt gebruikt om vervolgens zes maanden on the job het werk te leren. Het is gewoon heel hard werken. Maar wel met een serieuze kans op een baan.”
Ook omscholen naar ICT’er?
Wil je meer weten over omscholen naar ICT? Kijk op de website van mr-data.nl
